فاصله معنادار ایران با جهان و کشورهای همسایه در صنعت هتل‌سازی؛ صنعت هتل‌سازی یکی از مهم‌ترین صنایع گردشگری در جهان است. صنعتی که بدون رشد آن رونق گردشگری تقریبا امکان‌پذیر نیست و نقشی کلیدی در ایجاد اشتغال، جذب سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی کشورها دارد. آمارها اما نشان می‌دهد که ایران در این صنعت فاصله‌ای معنادار با جهان و کشورهای پیشرو پیدا کرده است. همه کشورهایی که توانستند سهمی در بازار ۸۵۶ میلیارد دلاری گردشگری در جهان داشته باشند، سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در هتل‌سازی انجام داده‌اند.
این در حالی است که به گفته کارشناسان گردشگری ایران ظرفیت بالایی در توسعه این صنعت دارد و با رفع چالش‌ها و موانع می‌تواند دست‌کم از بازار ۲۲۰ میلیارد دلاری گردشگری «حلال» در جهان سهم بزرگی بردارد. همه این‌ها نیز نیازمند توجه به صنعتی است که در کشور مغفول مانده است. موضوعی که بررسی وضعیت هتل‌سازی در ایران و برخی کشورهای پیشرو در این صنعت به خوبی آن را نشان می‌دهد.
فاصله عجیب ایران با کشورهای همسایه
بر اساس آمار علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی و گردشگری دولت دوازدهم، تا سال ۹۹ تعداد تخت‌های اقامتی در ایران به ۴۷۱ هزار تخت رسید که در مقایسه با دولت نهم و دهم احمدی‌نژاد افزایشی دو برابری داشت. با توجه به پروژه‌های موجود به نظر نمی‌رسد که این عدد تا پایان سال ۱۴۰۲ تغییر محسوسی بکند.
اما ببینیم که ایران با کشورهای پشرو در صنعت هتل‌سازی چقدر فاصله دارد؟
ترکیه همسایه ایران در سال ۲۰۲۲ توانسته به ظرفیت ۱۴ میلیون تخت دست پیدا کند و رتبه هفتم را در میان کشورهای جهان به خود اختصاص داده است. در ترکیه، شهرهای استانبول، آنتالیا و بدروم از مهم‌ترین مقاصد گردشگری و هتل‌سازی هستند. در این شهرها تنوع بالایی از هتل‌ها با استانداردهای مختلف وجود دارد.
فاصله ایران با دیگر کشورهای دارای صنعت پررونق گردشگری نیز به همین ترتیب است.
به طور مثال رتبه ششم بیشترین تخت‌های اقامتی در جهان را اسپانیا با ظرفیت ۱۵ میلیون تخت دارد که بیشتر آن‌ها در شهرهای توریستی مثل مادرید، بارسلونا، والنسیا و سویا هستند.
چینی‌ها نیز با ۱۶ میلیون تخت، رتبه پنجم را دارند.
اما اگر به خاورمیانه بازگردیم و به کشورهای حاشیه خلیج فارس توجه کنیم با حجم زیادی از سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت هتل‌سازی مواجه می‌شویم.
امارات متحده عربی به عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری در خاورمیانه با ظرفیت ۱۲ میلیون تخت، رتبه هشتم را در میان کشورهای جهان به خود اختصاص داده است.
در این میان شاید قطر به لحاظ آماری نزدیک‌ترین کشور به ایران باشد که با ۳ میلیون تخت اقامتی رتبه ۳۰ را به خوداختصاص داده است. باید توجه داشت که حتی تخت‌های اقامتی قطری‌ها که رتبه قابل توجهی در جهان ندارند، حدود ۶ برابر ایران است.
ایران چگونه از کشورهای جهان و کشورهای همسایه عقب مانده است؟
در چنین شرایطی پرسش این است که چرا ایران تا این حد از گردشگری جهانی عقب مانده است؟ یکی از پاسخ‌های این پرسش در آمارهایی است که تاکنون ارائه شد؛ ظرفیت پایین مراکز اقامتی گردشگری.
یکی از مهم‌ترین چالش‌های گردشگری و صنعت هتل‌سازی در ایران، عدم تناسب بین عرضه و تقاضا است. در ایران، ظرفیت‌های موجود برای پاسخگویی به تقاضا و توسعه گردشگری کافی نیست.
از سوی دیگر بسیاری از هتل‌های موجود نیز از استانداردهای لازم برخوردار نیستند و نیاز به بازسازی و نوسازی دارند.
همچنین به نظر می‌رسد که برنامه‌ریزی منسجمی نیز از سوی دولت برای گسترش صنعت هتل‌سازی و رفع نیازهای این حوزه وحود ندارد. به همین دلیل مراکز اقامتی به‌صورت پراکنده و بدون اهداف مشخص توسعه پیدا کردند.
چرا سرمایه‌گذاری در صنعت هتل‌سازی کشور ضروری است؟
با توجه به ظرفیت‌های بالای گردشگری در ایران، سرمایه‌گذاری در صنعت هتل‌سازی می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا کند. مزایایی که سرمایه‌گذاری در صنعت هتل‌سازی در ایران دارد عبارتند از:
- ایجاد اشتغال: صنعت هتل‌سازی یکی از صنایع اشتغال‌زا در جهان است. سرمایه‌گذاری در این صنعت فرصت‌های شغلی مستقیم و غیرمستقیم زیادی در بخش‌های مختلف مانند ساخت‌وساز، خدمات، گردشگری و غیره ایجاد می‌کند.
- جذب سرمایه‌گذاری خارجی: صنعت هتل‌سازی همچنین یکی از صنایع جذاب برای سرمایه‌گذاران خارجی است. سرمایه‌گذاری در این صنعت می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری خارجی و ارزآوری برای کشور کمک کند.
- رشد اقتصادی: این صنعت می‌تواند منجر به افزایش درآمدهای ارزی، افزایش تولید ناخالص داخلی و کاهش نرخ بیکاری شود.
ظرفیت‌های منحصر‌به‌فرد ایران در گردشگری
اما نکته دیگر اینجاست که ایران مزایای و ظرفیت‌های خاص و منحصربهفردی نیز دارد که سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری و هتل‌سازی در آن را جذاب می‌کند.
- وجود جاذبه‌های گردشگری متنوع: ایران دارای جاذبه‌های گردشگری متنوعی از جمله آثار تاریخی، میراث فرهنگی و جاذبه‌های طبیعی و مذهبی است. مجموع این شرایط گروه‌های مختلفی از گردشگران را به خود جذب می‌کند.
- موقعیت جغرافیایی مناسب: موقعیت جغرافیایی مناسب و دسترسی آسان به کشورهای مختلف دیگر مزیتی است که توسعه گردشگری در ایران را می‌طلبد.
- امنیت: ایران در دل خاورمیانه از امنیت منحصربهفردی برخوردار است که می‌تواند عاملی مهم برای جذب گردشگران و توسعه گردشگری محسوب شود.
با مروری بر صنعت گردشگری در جهان و منطقه متوجه فاصله معنادار ایران با جهان و کشورهای همسایه در صنعت هتل‌سازی شدیم.
در حالی که با توجه به مزیت‌های کلی و منحصر‌به‌فرد ایران می‌توان گفت که سرمایه‌گذاری در صنعت هتل‌سازی در کشور سودآور و دارای پیامدهای مثبت بسیاری است. سرمایه‌گذاری در صنعت هتل‌سازی می‌تواند منجر به ایجاد اشتغال، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و رشد اقتصادی شود. اما باید توجه داشت که برای توسعه صنعت هتل‌سازی در ایران، باید چالش‌هایی این حوزه مثل نبود زیرساخت‌های مناسب و عدم وجود برنامه‌ریزی منسجم برطرف شود.
[…] گزارش مرزنیوز و به نقل از سایت شرکت توسعه گردشگری آتیه خاورمیانه؛ آمارها اما نشان می‌دهد که ایران در این صنعت فاصله‌ای […]